درمان دیسک کمر
herniated disk
بسیاری از افراد در سنین مختلف دچار دیسک کمر و کمر درد می‌شوند. ستون فقرات ما از ۲۶ مهره تشکیل شده و بین این مهره‌ها دیسک‌های انعطاف‌پذیری به نام دیسک بین مهره‌ای قرار دارد که مهره‌ها را از یکدیگر جدا می‌کند. اگر هر کدام از این مهره‌ها از قسمت عقب دچار فتق و یا بیرون‌زدگی شوند فرد دچار دیسک کمر خواهد شد و این بیرون‌زدگی به نخاع و رشته‌های نخاع آسیب جدی رسانده در نتیجه باعث درد در ناحیه کمر و فشار بر روی پاها می‌شود.
دیسک کمر عارضه ای است که در اثر وارد شدن فشار زیاد یا ضعیف شدن عضلات کمر در اثر بالا رفتن سن ممکن است به وجود آید. مهم‌ترین علامت آن درد می باشد. درد معمولا در قسمت پشت بدن و پا بروز می کند. راه‌های درمان دیسک کمر شامل روش های بدون جراحی و جراحی می باشد. البته درمان دیسک کمر با جراحی بسته و باز فقط در صورتی که سایر درمان‌ها موثر نباشد از سوی پزشک متخصص ستون فقرات تجویز می شود.
از علائم این بیماری می‌توان به گرفتگی عضلات و ایجاد درد در ناحیه پشت ران و ساق‌پا اشاره کرد. اگر دیسک کمر درمان نشود، در مراحل پیشرفته بر روی عصب پا اثر گذاشته و باعث بیحسی آن می‌گردد. این عارضه ممکن است در سنین مختلف ایجاد شود اما در افراد بالای ۴۵ سال بیشتر دیده می‌شود. مراقبت از ستون فقرات از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده درحالیکه افراد بسیاری به دلیل عدم احتیاط و مراقبت از ستون فقرات خود از درد ناحیه کمر گله دارند.
یکی از راهکارهای مراقبت از ستون فقرات، ورزش کردن مداوم به روش صحیح است. ورزش به بهبودی ستون فقرات آسیب دیده و توانبخشی آن می‌تواند کمک شایانی کند. گرچه درمان دیسک کمر در افراد مختلف متفاوت است اما با چند راهکار ساده می‌توان کمی به درد بهبودی بخشید. به عنوان مثال حالت نشستن خود را اصلاح کنید. ستون فقرات بطور طبیعی یکسری منحنی‌های طبیعی دارد و اگر حالت نشستن طوری باشد که ستون فقرات انحنای خود را از دست دهد دچار مشکل خواهید شد. همچنین استفاده از ماساژ گرما و گرما درمانی، جریان خون را افزایش داده و باعث رسیدن مواد غذایی لازم به ماهیچه‌ها جهت بهبودی خواهد شد.
در موارد شدیدتر اگر بیرون‌زدگی دیسک بسیار بزرگ باشد، ممکن است باعث فلج شدن اندام‌های تحتانی و یا از دست دادن کنترل در دفع ادرار و مدفوع شود.در چنین مرحله‌ای حتما به پزشک متخصص طب فیزیک و توانبخشی مراجعه نمایید.
راه ها و روش های درمان
1- درمان بدون جراحی
برخی از داروهای مورد استفاده در درمان دیسک کمر عبارتند از:
مسکن های بدون نسخه: معمولاً برای تسکین درد های خفیف و متوسط مورد استفاده قرار می‌گیرند.
مسکن های قوی تر: اگر با استفاده از مسکن های بدون نسخه درد شما تسکین پیدا نکرد ممکن است پزشک مسکن های قوی تری را برای شما تجویز کند. خواب آلودگی، تهوع، گیجی و یبوست از جمله عوارض جانبی احتمالی این گونه دارو ها هستند.
داروهای مخصوص آسیب های عصبی: این دارو ها نسبت به مسکن های قوی عوارض جانبی کمتری دارند لذا تمایل برای تجویز آنها بیشتر است.
پزشکان می توانند حرکات و وضعیت هایی را به شما یاد بدهند که شما بتوانید به کمک آنها درد ناشی از فتق دیسک بین مهره های خود را به حداقل برسانید. ممکن است پزشکان موارد زیر را به شما توصیه کنند:
- استفاده از گرما و یا سرما
- حرکات کششی
- تحریک الکتریکی
- استفاده کوتاه مدت از اورتز های حمایتی در گردن و کمر
2- عمل جراحی
تعداد اندکی از افراد مجبور به انجام عمل جراحی دیسک کمر می شوند. ممکن است پزشک بعد از امتحان کردن شش هفته روش های درمانی معمول و جواب نگرفتن به سراغ عمل جراحی برود به خصوص اگر موارد زیر به صورت تدریجی در حال بدتر شدن باشند:
- بی حسی و ضعف
- اشکال در ایستادن و راه رفتن
- از دست دادن کنترل مثانه و روده
در بسیاری از موارد با عمل جراحی تنها بخش بیرون زده دیسک کمر خارج می شود. با این حال در مواردی بسیار نادر پزشک مجبور به حذف کامل کل دیسک می شود. در این حالت از تجهیزات مخصوصی برای ثابت کردن مهره ها استفاده می شود. در مواردی بسیار نادر ممکن است جراح از دیسک های مصنوعی استفاده کند.